Hoe controleer je of een slim kerstcadeau veilig is?

Steeds meer mensen leggen een gadget of slim speelgoed onder de kerstboom. Sommige producten brengen echter serieuze privacy- en securityrisico's met zich mee. Waar moet je op letten als je zo'n cadeau uitzoekt? EZVIZ, een dochterbedrijf van Hikvision, zet de belangrijkste tips op een rij.

De meeste mensen kijken vooral naar wat een product kan, hoe het eruitziet en hoeveel het kost. Ze staan vaak niet stil bij privacy en security, terwijl veel gadgets slecht beveiligd zijn. Zo bleek onlangs dat enkele gps-horloges voor kinderen eenvoudig te hacken zijn. Ook goedkope IP-camera's zijn vaak slecht beveiligd. Zo zijn via een Russische website livebeelden van tienduizenden niet goed afgeschermde camera's te zien, ook in Nederlandse huishoudens. Er is helaas geen keurmerk voor veilige gadgets. Dus hoe kom je erachter of een product de privacy van de gebruiker respecteert? Door zelf op onderzoek uit te gaan.

1. Zoek uit welke data het product verzamelt

Een kenmerk van 'connected devices' is dat ze privacygevoelige data verzamelen. Het type data verschilt per product. Soms ligt dat voor de hand. Het is logisch dat een IP-camera video-opnamen maakt. En een spraakfunctie werkt niet zonder microfoon. Maar het komt ook regelmatig voor dat een gadget locatiegegevens opslaat. Of dat tijdens de registratie om persoonsgegevens als leeftijd en geslacht wordt gevraagd. Kijk of je hierover iets kunt vinden in de productvoorwaarden of de privacyverklaring.

2. Ga na wat er met die data gebeurt

Minstens zo belangrijk is wat er met die data gebeurt. Worden ze lokaal opgeslagen - bijvoorbeeld op het apparaat of een externe harde schijf - of komen ze in de cloud te staan? Zijn de data versleuteld? Kun je ze verwijderen door contact op te nemen met de fabrikant? Deelt de fabrikant de data met een derde partij, bijvoorbeeld voor advertentiedoeleinden? Het databeleid zou in de privacyverklaring moeten staan.

3. Check de security- en privacyinstellingen

Een 'connected' product is vaak beveiligd met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, bijvoorbeeld 'admin admin'. Hackers weten dat ook. Is het kiezen van een sterk wachtwoord onderdeel van de installatie? Heeft het product privacyinstellingen? Daarmee kun je bijvoorbeeld bepalen wie de camerabeelden mag bekijken. Sommige producten hebben zelfs een speciale privacymodus voor als ze niet in gebruik zijn. Controleer of je een cadeau kunt ruilen als het niet aan deze eisen voldoet.

4. Bepaal wat de risico's voor de gebruiker zijn

Inmiddels heb je een goed beeld van het product, maar denk ook na over de specifieke risico's voor de gebruiker. Voor wie is het cadeau bedoeld? Is het een vriend die verstand heeft van security of een jong kind? Ook belangrijk is waar het product wordt gebruikt. Het is bijvoorbeeld niet verstandig om een slecht beveiligde IP-camera te plaatsen in een kinderkamer.

5. Verdiep je in de fabrikant

Niet elke fabrikant hecht evenveel waarde aan de veiligheid van producten. Een belangrijke graadmeter is de ISO 27001-standaard voor informatiebeveiliging. Deze internationale certificering geeft het vertrouwen dat de fabrikant zorgvuldig omspringt met je data. Het is ook een goed teken als de fabrikant regelmatig beveiligingsupdates uitrolt voor zijn producten. Zoek daarnaast uit of het bedrijf negatief in het nieuws is gekomen vanwege gebrekkige security.

Een product is pas echt veilig als de gebruiker er verstandig mee omgaat. Krijg je zelf een connected cadeau? Let dan in ieder geval op de volgende zaken:

1. Goede wachtwoordhygiëne

Standaardwachtwoorden zijn simpel te kraken voor hackers. Stel altijd een sterk, uniek wachtwoord in voordat je het product in gebruik neemt. Vervang je wachtwoorden regelmatig.

2. Houd de software up-to-date

Zorg er altijd voor dat het apparaat en de apps up-to-date zijn. De fabrikant werkt de soft- en firmware niet zomaar bij. Vaak worden zwakke plekken gedicht waar hackers misbruik van kunnen maken.

3. Let op waar en wanneer je het product gebruikt

Als hackers bijvoorbeeld naaktbeelden in handen krijgen, kunnen ze je daarmee afpersen. Gebruik het product alleen op plekken waar de risico's voor je privacy beperkt zijn. Dus niet in de slaapkamer of andere ruimtes die strikt privé zijn. Zet het product uit als het niet in gebruik is.

4. Haal het maximale uit de privacyinstellingen

Kijk altijd goed naar de privacyinstellingen en benut ze optimaal. Schakel bijvoorbeeld het verzamelen en delen van data uit als dat niet nodig is voor een normale werking van het product.

5. Zorg voor een veilige verbinding

Naast het product en de app moet ook de verbinding veilig zijn. Openbare wifi biedt die garantie niet. Gebruik alleen je thuisnetwerk met een moderne router en indien mogelijk VPN-software.