Complexe cloud remt productiviteit

Door Peter van Leest

Cloud computing zou het gebruik van IT veel eenvoudiger moeten maken. Helaas wordt ook de cloud langzaamaan steeds ingewikkelder. De voordelen van de cloud dreigen te bezwijken onder de druk van productiviteitsverlies en cybersecurity.

De wereld van IT worstelt met complexiteit. We kunnen steeds meer, maar het wordt ook steeds moeilijker om zo veel te kunnen. Uit een onderzoek van Dynatrace (the 2018 Global CIO Report) blijkt dat een simpele transactie via web of mobiel vijf jaar geleden gemiddeld via 22 verschillende technische systemen of componenten liep; nu zijn dat er al 35. Steeds meer CIO’s (76% wereldwijd, zegt Dynatrace) vrezen dat ze onder al dat geweld de prestaties van die systemen niet meer kunnen garanderen.

Productiviteit, beheer, veiligheid

Doordat het IT niet meer lukt alle technische complexiteit te managen, krijgt de business te maken met systemen die niet voldoen aan de vaak hoge verwachtingen, waardoor de acceptatie van nieuwe technologie steeds moeizamer verloopt. De productiviteit van IT-gebruikers blijft achter bij de ontwikkelingen in de IT, terwijl technologie toch meer mogelijkheden geeft dan ooit tevoren.

Steeds vaker worden tegenvallende ervaringen niet eens veroorzaakt door de technologie zelf, maar doordat het steeds ingewikkelder wordt om de vele verschillende technologieën goed te laten samenwerken. Een goede tool die slecht wordt geconfigureerd, of afhankelijk is van andere, minder goede oplossingen, kan nog steeds tegenvallende prestaties leveren.

Ook voor onze veiligheid is dit een uitdaging: in het Cybersecuritybeeld Nederland 2018 constateert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid dat de weerbaarheid van Nederland onder druk staat door de toenemende complexiteit en connectiviteit in het ICT-landschap. Uit het rapport blijkt ook dat veel succesvolle aanvallen met simpele maatregelen voorkomen hadden kunnen worden, bijvoorbeeld door de juiste updates te installeren en technologie correct te configureren.

Het gevolg van de groeiende complexiteit is dus dat zelfs dingen die in theorie eenvoudig zouden moeten zijn, in de praktijk niet meer worden gedaan. Complexe IT leidt tot beheerproblemen, tot frustraties bij IT, bestuur en eindgebruikers, en tot onveilige situaties.

Cloud - oplossing of nieuw probleem?

Een deel van de oplossing wordt gezocht in cloud computing. Een belangrijk voordeel van de cloud is dat het leveranciers veel meer grip geeft op hun technologie, die als service vanuit de cloud wordt aangeboden. Updates kunnen ze automatisch doorvoeren en configuraties zijn eenvoudiger te controleren en af te dwingen. Bovendien is de cloudomgeving over het algemeen veiliger dan de eigen datacentra van de klant. Maar er kleven ook nadelen aan de cloud die nog door veel organisaties en leveranciers worden onderschat.

Cloud computing neemt momenteel een grote vlucht, met als gevolg dat ook de cloud steeds complexer dreigt te worden. Er zijn private, public en hybride cloudconstructies, diverse grote en kleinere platformen die naast elkaar bestaan, en een snel uitdijende reeks SaaS-leveranciers voor allerlei verschillende diensten. Al die cloudoplossingen maken gebruik van dezelfde bedrijfsgegevens, maar de samenwerking tussen al die clouds is lang niet altijd vanzelfsprekend - of eenvoudig. Om één bestand of dataset in meerdere toepassingen te kunnen gebruiken, reist het door diverse clouds, waarbij gebruikers vaak steeds opnieuw moeten inloggen, converteren en/of verschillende versies moeten beheren. De gebruiksvriendelijkheid (en daarmee de productiviteit) wordt er niet beter op.

Bovendien levert de ‘cloud sprawl’ die nu begint te ontstaan, vanuit het standpunt van cybersecurity aparte uitdagingen op. De cloud zelf mag dan veilig zijn, maar als een hacker eenmaal binnen is (bijvoorbeeld door via social engineering een legitiem wachtwoord te veroveren), heeft hij vrij spel: de detectie van verdachte activiteiten binnen al die cloudomgevingen tegelijk is zelden goed geregeld.

Kies voor eenvoud

Om te voorkomen dat cloud computing aan succes ten onder gaat, moet er iets veranderen. In de wetenschap dat de achterliggende technologie alleen maar ingewikkelder zal worden, moet gezocht worden naar nieuwe manieren om het beheer, het gebruiksgemak en de veiligheid te verbeteren. Denk aan oplossingen die de vele verschillende cloudtoepassingen samenbrengen in één enkele omgeving, zodat gebruikers maar éénmaal hoeven in te loggen om toegang te krijgen tot al hun gegevens, die ze probleemloos en veilig kunnen gebruiken in alle applicaties. Als daarbij kunstmatige intelligentie wordt ingezet om data en gebruikers in al die complexe omgevingen te volgen, kan verdacht gedrag direct gedetecteerd worden.

Ruim 97% van alle Nederlandse 250+ bedrijven heeft inmiddels data in de cloud, blijkt uit onderzoek van Citrix. Ruim 60% heeft zelfs al minimaal de helft van alle bedrijfsgegevens in de cloud staan. Bedrijven kiezen voor de cloud om flexibel en schaalbaar te kunnen werken, maar de groeiende complexiteit van IT dreigt nu ook de voordelen van de cloud ongedaan te maken. Daarom is het tijd voor een kritische blik op IT. Durf te kiezen voor oplossingen waarbij technologie wordt ingezet om gebruikers effectiever te laten werken en IT beter controleerbaar te maken. De digitale transformatie mag niet ten koste gaan van productiviteit, beheersbaarheid of veiligheid.