'De EU moet het monopolie van techreuzen doorbreken'

Borenstein

Uitvinder Nathaniel Borenstein wil internet redden

Nathaniel Borenstein, Chief Scientist bij e-mailbeveiligingsspecialist Mimecast, stond aan de wieg van het internet. Dankzij het door hem ontwikkelde MIME-protocol kunnen we nu praktisch alles uitwisselen via e-mail. Borenstein maakt zich zorgen over de schaduwzijde van wat hij heeft helpen bouwen. Tegelijkertijd is hij hoopvol over de toekomst van het internet, mits we nú in actie komen.

Borenstein deed zijn oproep tijdens een bezoek aan Nederland. De uitvinder ziet maar één oplossing: dwang door de overheid. "Er moeten meer regels komen om monopolies van techreuzen  te reguleren. Ik heb mijn hoop gevestigd op de Europese Unie, die naar mijn mening de juiste koers hanteert."

Bezorgdheid over toekomst van internet

Volgens Borenstein gaat de evolutie van het internet de verkeerde kant op. Toen het internet in 1994 nog in de kinderschoenen stond, was ieder protocol en iedere applicatie gebaseerd op open standaarden. Iedereen kon het gebruiken en het was interoperabel met alles. "Helaas is naarmate internet volwassener werd hier niets meer mee gedaan. Inmiddels hebben technologiebedrijven er vooral baat bij om hun dienstverlening af te schermen."

Verplicht open standaarden

Open standaarden stimuleren innovatie en geven de gebruiker meer keuze. Als Facebook gebaseerd was op een open standaard, konden andere bedrijven daarmee veel eenvoudiger een concurrerende dienst ontwikkelen. Op het moment dat een ander bedrijf dan een betere dienst levert, kun je als gebruiker snel en eenvoudig switchen. Open standaarden zijn hiervoor cruciaal.

"Mark Zuckerberg is multimiljardair geworden door weinig opties te bieden aan consumenten. Was alles op open standaarden gericht, dan was hij slechts multimiljonair geworden", aldus Borenstein. "Ik zie daarom maar één oplossing: dwang door de overheid. Er moeten meer regels komen om monopolies als deze te reguleren. Ik heb mijn hoop gevestigd op de Europese Unie, die naar mijn mening de juiste koers hanteert. Kijk bijvoorbeeld naar de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), de nieuwe Europese privacywet die de privacyrechten van EU-burgers uitbreidt. Ook Amerikaanse bedrijven moeten aan de AVG voldoen. Zo heeft de EU-wetgeving een positieve impact op de rest van de wereld."

Concrete EU-maatregelen

Om te bepalen welke EU-maatregelen genomen moeten worden, maakt Borenstein een onderscheid tussen nieuwe en bestaande diensten. Bij nieuwe diensten is het veel makkelijker om het gebruik van open standaarden af te dwingen. Bij bestaande diensten ligt dat ingewikkelder. "Ik denk dat boetes hiervoor een belangrijk instrument zijn. Ieder bedrijf heeft zijn prijs. Een multinational als Facebook verdient miljarden en zal niet onder de indruk zijn van een boete van een paar miljoen. Maar als je er een paar nullen achter zet, verandert dat de zaak."

Borenstein: "Als ik de baas van de EU was, zou ik een onafhankelijk panel samenstellen met financiële en technische experts. Hoe diverser, hoe beter. Dit panel moet een traject uitstippelen voor de grote technologiebedrijven. Denk aan de verplichting om binnen twee jaar een alternatieve server aan te bieden die ze niet zelf beheren. Of de eis dat het over drie jaar technisch mogelijk moet zijn om software te ontwikkelen waarmee je bijvoorbeeld op Facebook kunt browsen. Dat kan alleen als Facebook zijn interface openstelt. Het panel van experts moet dan ook de boetes bepalen voor het niet nakomen van de verplichtingen."

Zijn we er nog op tijd bij?

Volgens Borenstein is het zaak dat we nu in actie komen. "Ik ben ervan overtuigd dat we met open standaarden het maximale uit het internet kunnen halen. Het is niet mijn bedoeling om bedrijven als Facebook kapot te maken. Wel vind ik dat bedrijven die zoveel winst maken een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben om het internet open te houden, zelfs als dat ten koste gaat van hun eigen marktaandeel. Er moet een nieuw evenwicht ontstaan."

"Elke nieuwe technologie heeft ongewenste bijeffecten. Toen ik het MIME-protocol ontwikkelde, wist ik dat cybercriminelen manieren zouden bedenken om er misbruik van te maken. En dat gebeurde ook. Zo beginnen ransomware-infecties vaak met een besmette bijlage. Maar onder de streep denk ik dat de e-mailbijlage de wereld meer goed dan kwaad heeft gedaan. De nadelen kunnen we voor een groot deel ondervangen met bijvoorbeeld e-mailbeveiligingssoftware en awarenesstrainingen. Zo kijk ik ook naar het internet. De kinderziektes moeten eruit. Open standaarden zijn het medicijn."